Czym jest skręcenie stawu skokowego?
Skręcenie stawu skokowego to najczęstszy rodzaj urazu, z którym borykają się osoby uprawiające sport na poziomie amatorskim. Uraz skrętny związany jest z uszkodzeniem więzadeł, torebki stawowej, mięśni a nawet może zostać powikłane złamaniem. Określenie w jakim stopniu zostały uszkodzone tkanki pozwala obrać odpowiednią strategię postępowania fizjoterapeutycznego. Działanie fizjoterapeuty skupione jest na tym aby pacjent jak najszybciej i jak najbezpieczniej wrócił do codziennej aktywności oraz sportu.

Jak dochodzi do skręcenia kostki?
Do urazu zazwyczaj dochodzi podczas uprawiania sportów kontaktowych takich jak siatkówka czy koszykówka, które związane są z podskokami. Uszkodzenie następuje głównie podczas lądowania, kiedy to źle ustawimy stopę. Najczęściej podrażnieniu ulegają struktury po bocznej stronie stawu skokowego – mówimy wtedy o mechanizmie inwersyjnym, który najczęściej dotyczy skręcenia kostki. Jednak trzeba pamiętać, że stopa podczas lądowania może zostać ustawiona w różny sposób i pod różnym kątem.
Wyróżniamy 3 komponenty mechanizmu urazu skrętnego stawy skokowego:

• zgięcie podeszwowe,
• szpotawość – kiedy to pięta ustawia się do środka,
• przywiedzenie i supinacja przodostopia – kiedy przednia część stopy ucieka do środka a podeszwa stopu odwraca się ku górze.

Główne cele fizjoterapii w skręceniu stawu skokowego.
W zależności od tego które komponenty pojawiły się podczas urazu, mamy do czynienia z uszkodzeniem różnych struktur. Zadaniem fizjoterapeuty jest poprowadzić proces rehabilitacji tak, aby doszło do pełnego zagojenia się naderwanych i uszkodzonych tkanek. Działanie skierowane jest na redukcji dolegliwości bólowych oraz zmniejszenie obrzęku. Należy utrzymać prawidłowy zakres ruchu jak i zadowalającą siłę mięśniową. Natomiast głównym/nadrzędnym celem fizjoterapeuty jest niedopuszczenie do powstania jakichkolwiek powikłań po skręceniu stawu skokowego.

Najczęstsze powikłania oraz sposoby aby im zapobiec.
Jednym z powikłań urazu skrętnego jest przewlekła niestabilność stawu skokowego, która może skutkować powtarzającymi się skręceniami kostki. Wdrożenie odpowiedniego postępowania fizjoterapeutycznego może być kluczem do uniknięcia ponownych urazów. Działanie fizjoterapeuty polega na przeprowadzeniu odpowiednich ćwiczeń wzmacniających staw skokowy. Do takich ćwiczeń należą ćwiczenia równoważne, zwinnościowe czy koordynacyjne.

Idealnym uzupełnieniem terapii jest przygotowanie wkładki ortopedycznej, która ustabilizuje stopę w obuwiu. Indywidualnie dopasowana wkładka diametralnie zmniejszy ryzyko ponownego skręcenia stawu skokowego. Najlepsze efekty przyniesie połączenie ćwiczeń z przygotowaniem odpowiednich wkładek ortopedycznych

Kolejnym, równie często pojawiającym się powikłaniem jest powstanie sztywności pourazowej stawu skokowego. Do rozwoju wspomnianej sztywności może doprowadzić brak ruchu wynikający z nadmiernej chęci ochrony stawu skokowego. Nieprawidłowe postępowanie po urazie może usztywnić staw, a podczas intensywnej aktywności pacjent będzie odczuwał drażliwy ból w kostce. Remedium na ten stan jest zastosowanie terapii manualnej, której celem jest odzyskanie utraconego zakresu ruchu.

Podsumowanie.
Uraz stawu skokowego jest częstym urazem który często wymaga postępowania fizjoterapeutycznego. Terapeuta może pomóc poprzez ćwiczenia, terapię manualną jak również  poprzez dobranie indywidualnych wkładek ortopedycznych. Walka z powikłaniami potrafi być długa i żmudna dlatego najlepiej jest nie dopuścić do ich powstania.